Koniec systemu komunistycznego w Polsce przebiegał nad wyraz opornie. Całe lata 80-te to po prostu zmarnowany czas na to, by rządzący mogli wymyślić siebie na nowe czasy, które na pewno miały wkrótce nadejść. Ale społeczeństwo polskie pogrążało się w żenującej apatii. Olbrzymia emigracja, braki zaopatrzeniowe, idiotyczny stan wojenny czy też mocna militaryzacja.

https://cdn.steemitimages.com/DQmSuKTM4PmBe2x4GFYk8ih77PDWiR4AzigNbv5nUCs864j/19238663_10155222593772530_429662643_o.jpg

I to cholerne złamanie czegoś, czego nie można wybaczyć. Złamanie nadziei. Wielu Polaków nie wierzyło, że da się coś zmienić. Inność budziła wrogość władzy, a składało się na nią wszystko, co jest możliwe poza aparatem przemocy, który jako ostatni został jako tako wierny systemowi. W tych warunkach zrodziło się wiele zespołów rockowych, które nie potrafiły pogodzić się z tym jak jest. Wielka im za to chwała, znaczna ich część stanowi dziś rdzeń „wielkich polskich zespołów”. Zdecydowanie zalicza się do nich kapela „Dezerter”. Wróg ekipy Jaruzelskiego numer jeden jeżeli chodzi o sztukę. I wspaniały przykład tego, jak za pomocą prostych tekstów i niezbyt skomplikowanych riffów można zrobić znakomitą opowieść o upadającej Polsce Ludowej i zmieniającym się świecie. Bo w tym zmilitaryzowanym i upodlonym społeczeństwie znalazła się kapela, która mówiła, jak mocno na to co tej Polsce zrobiono jest wkurwiona. I systematycznie za to obrywała.

https://www.youtube.com/watch?v=Sz7Jb85wuCk

Moim skromnym zdaniem ich najwybitniejszą płytą jest „Underground out of Poland”. Album nagrany w nieprawdopodobnych okolicznościach, w czasie, gdy na „Dezertera” była cenzura absolutna. Początkowo wydawany został w … Stanach Zjednoczonych, 15 czerwca 1987 roku. Tam urzekła wydawców niezwykła historia kapeli i to urocze pytanie po wizycie w Warszawie: „Jak wy możecie na tym grać” (chodzi o rozpadający się sprzęt) … Ale sama sesja (sesje) nagraniowa były niezwykły. Pierwsze cztery utwory nagrano w 1983 w Studio Wawrzyszew. Następne 5-8 i 15-17 w 1984 na koncercie podczas festiwalu w Jarocinie. Jednak najważniejszym punktem było nagranie utworów 9-14 i 18 w 1985 na nielegalnej sesji w studio Polskiego Radia Program 1 (gdy nie było nikogo „z ochrony”, pracownicy radia pomogli w jeden dzień zarejestrować kilka utworów). Był to oficjalnie debiutancki album. Takie debiuty zdarzają się niezwykle rzadko. Bo ile kapel mocno wchodząc w zagadnienia społeczne odnosi tak wielki, wręcz legendarny sukces? Rage Against The Machine, Bob Dylan… jeszcze kilka podmiotów wymienimy, ale bez przesady. Tymczasem chyba w polskiej kulturze chyba nie ma lepszego „NIE” dla tego marazmu, który panował w upadającym PRL-u.

https://www.youtube.com/watch?v=7VnPOE8y3xQ

Płyta trwa 46 minut, a znajduje się na niej AŻ 18 utworów. Każdy z nich jest manifestem niezgody na niesprawiedliwość panującą w Polsce i na świecie. Podejmuje liczne problemy końca lat 80-tych. Idiotyczne zachowania milicjantów i ich przeświadczenie o swojej znakomitości parodiuje świetny „Spytaj milicjanta”. Antymilitarystyczne przesłanie unosi się w wielu utworach - „Nie ma zagrożenia”, „Rebeliant”, „Urodziłem się 20 lat po wojnie”, „Plakat”. Te utwory podkreślają to co oglądali na ulicach. I były znakomitą impresją na to, co jest widoczne zza okna. I czym karmi ludzi propaganda. Warto również zwrócić uwagę na utwór „Polska złota młodzież”. Ale to do odsłuchania ;).

https://www.youtube.com/watch?v=QPCB-QFHknk

Nie każdemu może się spodobać to, że jest aż tak szybko. Nie każdemu może się to w ogóle spodobać, bo punk albo kochasz, albo uważasz że jest prostacki. Przysłanie płyty nie wymaga jednak aż tak mocnej znajomości realiów epoki. Jest to budujące, bo „Dezerter” nagrał płytę niezwykle uniwersalną. Wypowiedź z szarej rzeczywistości końca PRL-u na temat tego, jak mocno nie doceniamy pokoju i spokoju. Jak mocno nie doceniamy wolności i jak bardzo w czasach realnego zagrożenia musimy się zjednoczyć. Tak jak zrobili to Polacy w latach 80-tych szukając odejścia od tego co jest złe. Może brzmi to naiwnie, ale jest to podane z taką petardą i refleksją, że aż dziwi. W 1987 roku, po dekadzie sukcesów koncertowych członkom zespołu udało się potwierdzić, że potrafi się spełnić także w studiu (kilka utworów pojawiło się wcześniej na kilku składankach). Fantastyczna punkowa przygoda. I jedna z najważniejszych wypowiedzi polskiego rocka. Płyta nieśmiertelna.

Na koniec jeszcze krótki fragment wpisu z portalu wykop.pl użytkownika „Profumo”: „Głos mojego pokolenia (40 lat here, wiem ze ludzie tak długo nie żyją, ale mnie się jakoś udało). Każdy otwór to osobny manifest z tamtych lat. Kto nie żył, pewnie nie zrozumie. Dezerter był pierwszym polskim zespołem, który w latach 80-tych niósł jakiś przekaz (Byl Dżem, ale jednak to nie to), Darek Hajn pisał teksty walące plaskaczem w gębę. Pamiętajmy, była cenzura, pochody majowe, dziennik telewizyjny, przaśność PRL, bieda z nędza plus propaganda w tv, radiu i na plakatach ze zjazdu partii. Obok tego powstawało arcydzieło”.

Ujęcie idealne.

Temat zgłaszam do #tematygodnia nr 32, element 3

„Underground out of Poland” Dezertera – niesamowita podróż do upadającego PRL-u