Mój ogródek to miejsce specyficzne. Trochę na przekór wciąż panującej modzie na trawniki i tuje ale przede wszystkim zgodnie z gustem i potrzebami mojej rodziny, nasz dom otoczony jest ogródkiem trochę zwariowanym, mocno różnorodnym, a przede wszystkim nie znoszącym monotonii i owartym na nowe gatunki.
Gdy na Facebooku umieściłam swego czasu zdjęcia mojego "trawnika" i przyległości porośnięte kaniami, purchawkami i maślakami, koleżanka ogrodniczka stwierdziła, że u siebie pokonała te ochydztwa. A dla mnie te grzyby to jesienią najśliczniejsze klejnociki.
W tym tygodniu o ssakach, więc do rzeczy. W ogródku mam różne zakątki owocowe i warzywne oraz altankę, drewutnię, kompostowniki, a pod sosnami zwykle składamy też nieco gałęzi. Nie robię dramatu z działalności kretów (owadożerne). Pojawiają się od czasu do czasu. W ogródku są myszarki polne (gryzonie), ale nie czynią żadnych widocznych szkód. Pojawiają się również zębiełki (owadożerne) - dwa razy wniknęły nam do domu. Jednego złapliśmy w żywołapkę, drugi po dwóch dniach wyszedł sobie sam. W ogródku bywają również ryjówki (owadożerne) i nietoperze - tu mogę tylko podać swoje podejrzenia co do gatunku, może mroczki, może nocki.
Po osiedlu wędrują czasem sarny (parzystokopytne), lisy (drapieżne) i zające (zającokształtne), a w ubiegłym roku na stałe w moim ogródku zamieszkał bohater dzisiejszego wpisu - jeż zachodnioeuropejski (Erinaceus europaeus L.).
Jeż to tak trochę jak koń - jaki jest, każdy widzi. To zdecydowanie gatunek, który jest przez wszystkich i od najmłodszych lat bezbłędnie rozpoznawany. Charakterystyczne kolce i wszystko jasne. Kolce jeża to przekształcone włosy - sztywność zawdzięczają keratynie. Jeże budzą sympatię - występują w bajkach, są ładne, nie dość, że nie szkodzą, to jeszcze zjadają wiele ogródkowych owadzich szkodników. Największym zagrożeniem dla jeży jest człowiek. Choć jeże mogą żyć nawet 10 lat, to w środowisku "odczłowieczym" zwykle żyją około 2 lat. Giną pod kołami samochodów i maszyn rolniczych, pod nożami ogrodowych kosiarek i w ogniu wypalanych traw. Naturalnym wrogiem jeży są właściwie tylko borsuki, których twarde i długi pazury potrafią rozbroić jeżową kulkę obronną.
Jeża w ogródku nieco dokarmialiśmy. Wieczorem dostawał na spodeczek kilkanaście kawałeczków suchej kociej karmy. Nie byliśmy pewni, czy w ogródku znajduje dostatecznie dużo pokarmu, a po cichu liczymy na to, że w kolejnym sezonie pojawi się cała jeżowa rodzinka. Uznałam również, że mała dostawa karmy zniechęci jeża do wędrówek po osiedlu i sprawi, że mniej razy będzie przechodził przez jezdnie. Jednak nie ograniczamy jeżowej wolności - może w przynajmniej kilku miejscach przechodzić pod ogrodzeniem i podbijać świat. Jeż najczęściej pod wieczór myszkuje sobie w truskawkach, kręci się koło drewutni, a gdy zrobi się całkiem ciemno, wędruje po całym ogrodzie.
Dzikie zwierzę w ogrodzie to również świetna lekcja przyrody dla dzieci (to one głównie zajmowały się wydzielaniem karmy jeżykowi). Uczą się, jak obserwować zwierzę i że wrzaski i nerwowe ruchy nie sprzyjają zawieraniu takiej nieco formalnej znajomości. Uczą się również szacunku dla żywych istot - że jeż to nie jest zabawka, że ma swoje jeżowe życie, swoje sprawy, że jest szczęśliwy na wolności. Nie każde zwierzę można łapać, zabierać do domu.
Jeż dostał imię - nazywa się Ti-an Ti-an. Nie wiemy, jakiej jest płci. Fotografowany był raz, gdy wyszedł sobie w truskawki około godziny 21. Udało się zrobić zdjęcia bez lampy. Dzieci (i ja w sumie też) lubią oglądać, co robi, gdy zapadnie zmrok - mamy kamerki na zewnątrz domu, a przez okno tarasowe przy zgaszonym świetle można obserwować, kiedy stawia się na posiłek z miseczki.
W jednym ze sprawdzianów mój syn miał zadanie - otoczyć pętlą zwierzęta, które karmi człowiek. Zaznaczył prawidłowo kozę, świnkę i nieprawidłowo jeża. No cóż - autor arkusza widocznie nie przewidział, że któryś pierwszoklasista regularnie karmi jeże. :D
W tym wpisie postanowiłam nie opisywać szczegółowo biologii jeży, w zamian za to polecić wszystkim zainteresowanym znakomite miejsce w sieci. Na stronie jeze.org.pl znajdziecie mnóstwo informacji o jeżach, ich ochronie i działaniach wrocławskiej EKOSTRAŻY, w której szeregach są również specjaliści ratujący te ssaki. Poczytacie o jeżowych interwencjach i możliwościach ratowania potrąconych lub zranionych jeży. Na stronie jest również komplet informacji, jak uczynić swój ogródek przyjazną przestrzenią. Gorąco polecam!
Wpis powstał w ramach Tematów Tygodnia #23. Temat 3. - Ssaki.
Zdjecia własnego autorstwa.